Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống
Thánh
Thần là linh hồn của Giáo Hội, nhưng chính Người thường ít được để ý
tới trong đời sống hằng ngày của chúng ta. Có một sự lãng quên về Chúa
Thánh Thần ở trong Giáo Hội mà chính các nhà thần học đã cảnh tỉnh:
“Chúa Thánh Thần là Đấng bị quên lãng” (von Baltharsar).
Nhưng
Chúa Thánh Thần là ai? Và Người làm? Chúng ta có thể nói về Người được
không? Điều này không dễ tý nào! Quả thế, trong Ba Ngôi Vị thần linh,
Chúa Thánh Thần là Đấng bí nhiệm hơn cả, ẩn dấu hơn cả, một Ngôi vị
không có khuôn mặt, như “gió muốn thổi đâu thì thổi” (Ga 3,5). Người
không nói về mình và tự mình nói. Cả tên gọi của Người cũng không phải
là riêng của Người, từ “Thánh – Thần” cũng có thể áp dụng tương tự cho
Chúa Cha và Chúa Con, bởi vì “Thiên Chúa là Thần khí và thánh thiện” (Ga
4,24). Chúa Thánh Thần tự trút bỏ chính mình (kenosis) để được liên hệ
tất cả với Chúa Cha và Chúa Con. Vì thế, Người là Deus sempre major
(Thiên Chúa luôn lớn hơn), là Đấng không thể diễn tả, nói theo Thánh
Basilio Cả. Chúng ta không thể biết Người cách trực tiếp, nhưng chúng ta
có thể tới gần với mầu nhiệm của Người qua sự biểu lộ, những hoạt động
và dấu chỉ của Người trong lịch sử cứu độ.
Trong bài đọc I: Chúa Thánh Thần được diễn tả bởi hai hình ảnh gió và lửa. Trước hết, gió
là sự diễn tả về sức mạnh. Đối với thế giới cổ đại, gió là dấu chỉ của
sức mạnh thần linh làm thay đổi thế giới và chuyển dời các tinh tú.
Nhưng gió cũng là sự diễn tả về một trong bốn yếu tố chính cấu thành vũ
trụ – không khí (ruach). Chỉ ở đâu có không khí, thì ở đó có thể hít thở
và có sự sống ở đó. Chỉ ở đâu hít thở được, ở đó có thể tồn tại con
người, nhân loại và đời sống tinh thần.
Hình ảnh thứ hai được dùng để chỉ về Chúa Thánh Thần đó là lửa:
Nếu trong thế giới cổ đại, không khí xuất hiện như là yếu tố nền tảng
của sự sống, thì lửa là những gì mà nền văn minh nhân loại cổ dùng nó để
phát triển. Lửa là ánh sáng, là sức nóng, là sự vận động, là sức mạnh
của sự biến đổi. Và lửa cũng là yếu tố của sư huỷ diệt, của sự phá hủy
nếu. Lửa cũng được coi là một phần của mặt trời, là yếu tố của sức mạnh
thần linh. Nên khi con người biết sử dụng lửa, con người ý thức mình là
giống thần linh. Thế giới hy lạp đã tạo ra huyền thoại về Prometeo, nhân
vật đã chiến đấu với các thần, ăn cắp lửa từ trời, rồi mang lửa xuống
trái đất và từ đó khởi đầu một thế giới mới.
Như vậy, biểu tượng gió và lửa
được dùng trong Kinh Thánh muốn xác định sự hiện diện của Chúa Thánh
Thần trong cộng đoàn Giáo Hội và trong thế giới như là nguyên lý của sự
sống, của sự biến đổi, của sự thanh tẩy và soi sáng. Biến cố ngày lễ
hiện xuống nói với Chúng ta rằng: Chúa Thánh Thần là lửa và Chúa Kitô là
Prometeo đích thực đã lấy lửa từ trời và đã mang xuống trái đất để
“canh tân bộ mặt trái đất” (Tv 103,30). Với việc sai Thánh Thần như gió
và lửa, Giáo hội được khai sinh và bắt đầu sứ mạng truyền giáo mà chính
Thánh Thần là vai chính của việc truyền giáo (protagonist of mission).
Chúa Thánh Thần là nguyên lý hiệp nhất của Giáo Hội, Người tập hợp tất
cả các dân tộc khác nhau về màu da, ngôn ngữ, quốc gia… trong một Thân
Thể duy nhất của Đức Kitô (Bài đọc I). Qua Giáo hội, “Lửa Thánh Thần”
của Đức Kitô đó đã bùng lên khắp thế giới từ hơn 20 thế kỷ qua, và đã
thay đổi khôn mặt thế giới này trở nên nhân bản hơn, tự do hơn, đẹp đẻ
hơn.
Chúng
ta chuyển sang ý nghĩa khác của bài đọc Tin Mừng trong đó Chúa Thánh
Thần xuất hiện như là “Đấng Phù trợ mà Thầy sẽ sai xuống trên các con từ
Chúa Cha, Thánh Thần Chân Lý nhiệm xuất từ Chúa Cha sẽ dẫn các con tới
Chân lý toàn vẹn” (Ga 15,26). Ở đây, Mạc khải về Chúa Thánh Thần không
chỉ đơn thuần là sức mạnh, là năng lực, nhưng là chính Thiên Chúa, là
Ngôi Ba. Trong trật tự của Thiên Chúa Ba Ngôi nội tại, Chúa Thánh Thần
là Tình Yêu-Ngôi Vị (Amore-persona) như là nexus amoris (rợi
dây tình yêu) của Chúa Cha và Chúa Con; là sự viên mãn và sự kết thúc
của sự phì nhiêu thần linh ba ngôi. Trong nhiệm cục cứu độ, Người là Quà
Tặng (Dono-persona) của tình yêu ba ngôi dành cho nhân loại. Như lời
thánh Phaolô nói: “Tình Yêu của Thiên Chúa được đổ vào lòng chúng ta nhờ
Chúa Thánh Thần được ban cho chúng ta” (Rm 5,5).
Như
thế, Chúa Thánh Thần không xuất hiện như một ngôi vị “xa lạ” với chúng
ta, nhưng là Đấng ở trong chúng ta, thần hóa chúng ta và hành động với
chúng ta (x. 1Cor 3,16). Chúng ta biết rất ít về Người không phải tại vì
Người ở quá xa chúng ta, nhưng tại vì Người ở quá gần chúng ta. Một
cách tuyệt vời theo lời Thánh Augustino, Người là Thiên Chúa ““intimior intimo meo et superior summo meo”
(Thiên Chúa gần gủi thân mật hơn cả chính con với con), Người trở thành
Luật Mới, luật của Tình Yêu được in vào lòng người. Người thực hiện sự
thánh hóa của chúng ta, làm cho chúng ta thành nghĩa tử của Chúa Cha, và
nhờ Người, chúng ta có thể gọi Thiên Chúa là Abbà, Cha ơi! (Rm 8,15).
Và như thế đời sống của người kitô hữu là hành trình bước đi theo và
trong Thánh Thần: “Tôi xin nói với anh em là hãy sống theo Thần Khí, và
như vậy, anh em sẽ không còn thoả mãn đam mê của tính xác thịt nữa.
Những việc do tính xác thịt gây nên, thì ai cũng rõ, đó là: dâm bôn, ô
uế, phóng đãng, thờ quấy, hận thù, bất hoà, ghen tương, nóng giận, tranh
chấp, chia rẽ, hận thù, bất hoà, bè phái, ganh tỵ, say sưa, chè chén,
và những điều khác giống như vậy… Tôi nói cho mà biết: những kẻ làm
những điều đó sẽ không được hưởng Nước Thiên Chúa” (Gl 5,16.19-21).
Ngày
hôm nay chúng ta đang đối diện với đầy dẫy những dối trá và nộ lệ dưới
nhiều hình thức khác nhau. Tất cả chúng ta được mời gọi hãy nhạy bén và
dễ bảo với Chúa Thánh Thần. Ai bước đi trong Thần Khí và Sự Thật sẽ đón
nhận được hoa quả của Thánh Thần: đó là “hoa quả của Thần Khí là: bác
ái, vui tươi, bình an, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hoà,
tiết độ. Không có luật nào chống lại những điều như thế” (Gal 16,22).
Veni Sancte
Spiritus! Xin Chúa Thánh Thần hãy đến để thắp lên trong lòng chúng con
ngọn lửa tình yêu Chúa. Bởi lẽ chỉ có ngọn lửa của Thánh Thần mới có thể
biến đổi chúng con, chỉ có Tình Yêu mới cứu độ! Amen!
Lm. Phêrô Nguyễn Văn Hương
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét