Tình yêu quê hương

1. Khi tôi nhớ Quê Hương, Quê Hương không hiện lên như một tư tưởng, nhưng hiện lên như một toàn cảnh.

Toàn cảnh này mang một tính chất rất riêng biệt đối với tôi.

Bầu trời ấy, với những chân trời ấy có những vẻ đẹp riêng. Không đâu thay thế được.

Cánh đồng ấy, với những màu xanh và làn gió thơm mát riêng. Không đâu thay thế được.

Những con sông ấy, với những dòng nước lên xuống, chuyên chở tôm cá và tắm gội cho cỏ cây, súc vật và những con người một cách thân thương riêng biệt. Không đâu thay thế được.

Những âm thanh ấy, linh thiêng của chuông nhà thờ và chuông đền chùa, ủi an của những tiếng mẹ ru con, gắn kết của những trò chuyện từng nhóm người đi làm ăn vất vả. Tất cả đều đọng lại trong lòng tôi một hương vị đặc biệt. Không gì thay thế được.

Những con người ấy, hầu hết là lam lũ, sống với nhau, sống cho nhau và sẵn sàng cứu nhau. Tấm lòng của họ hồn nhiên, mang vẻ đẹp thiên nhiên, toả sáng một sức sống bình dị xinh đẹp. Không gì thay thế được.

Những cảnh đẹp trên đây đã và đang in sâu vào ký ức tôi. Những kỷ niệm êm đềm ấy chìm xuống cõi vô thức của tôi, làm nên một thế giới thầm kín, vô hình mà sống động.

2. Quê Hương tôi còn có một lịch sử riêng.

Lịch sử ấy có những chuyển biến. Đã có nhiều biến cố theo nhau xảy ra trên Quê Hương.

Những biến cố đã và đang đổi thay cuộc sống trên Quê Hương tôi thuộc nhiều loại. Để đơn giản hoá, tôi gọi những biến cố lớn là những cuộc cách mạng.

Cách mạng chính trị,

Cách mạng văn hoá,

Cách mạng khoa học,

Cách mạng kỹ thuật,

Cách mạng công nghệ,

Cách mạng nông thôn.

Những cuộc cách mạng này đã đem lại nhiều hiệu quả. Đặc biệt là chúng tạo ra nhiều mô hình mới về cuộc sống. Từ đó đã nảy sinh ra nhiều nhu cầu mới, nhiều ham muốn mới trong từng người. Đang khi đó lại có nhiều mời gọi mới, hướng về nhiều cái mới về mọi lãnh vực.

Trong một tình hình như thế, phân biệt cái đúng cái sai, cái tốt, cái xấu không là việc dễ.

Nơi mỗi người vẫn có những xung đột nội tâm, để chọn điều tốt, xa tránh điều xấu.

Trong gia đình, xã hội cũng không tránh được những xung đột khi phải lựa chọn những gì mình ưa thích.

Xung đột quá nhiều sẽ gây nên khủng hoảng.

Bên cạnh những khủng hoảng hiện nay, còn có vô số những vết thương cũ do chiến tranh gây nên trong lòng đồng bào.

3. Đến một lúc nào đó, với những ngổn ngang khó tránh, khi đạo đức xuống, tình hình sẽ trở nên bất ổn. Bất ổn trong lòng mỗi người, bất ổn trong các gia đình, bất ổn trong xã hội về nhiều mặt. Bất ổn nguy hại nhất là bất ổn trong lãnh vực đạo đức. Khủng hoảng này là rất nghiêm trọng.

Nhận thấy tình hình bất ổn trên Quê Hương là một khủng hoảng phức tạp, tôi rất thương đồng bào của tôi.

Tôi để ý cách riêng đến khủng hoảng về đạo đức. Khủng hoảng đạo đức luôn xảy ra trong lịch sử. Nhưng nguy hiểm nhất là khi khủng hoảng đó bị coi thường. Nó gây nên các thứ sạt lở trong lương tâm. Nhưng bao người vẫn coi đó là bình thường. Nó gây nên những lốc xoáy, giông bão trong nội tâm. Nhưng người ta vẫn coi đó là không có gì đáng lo. Chính thái độ vô tâm đó làm tôi lo sợ.

4. Tôi đem những lo sợ của tôi trình bày với Chúa. Chúa biến đổi nó thành tình yêu. Vốn đã yêu thương đồng bào, thì nay tôi càng yêu thương hơn.

Chúa dạy tôi hãy yêu thương như Chúa yêu thương. Nghĩa là:

Ưu tiên hãy đến với những người nghèo khó, bệnh tật, bé mọn, khổ đau.

5. Đến với họ, tôi sẽ không giới thiệu với họ những gương cao siêu của những người thông thái, những người biết được nhiều điều bí ẩn, những người chuyển núi dời non, những người can đảm để mình bị thiêu, những người quảng đại bố thí hết cả gia tài của mình. Nhưng tôi đến với họ bằng tất cả tình yêu thương.

Tôi làm như thế, theo lời dạy của thánh Phaolô:

“Giả như tôi có nói được các thứ tiếng của loài người và của các thiên thần đi nữa, mà không có đức ái, thì tôi cũng chẳng khác gì thanh la phèng phèng, chũm choẹ xoang xoảng.

“Giả như tôi được ơn nói tiên tri, và được biết mọi điều bí nhiệm, mọi lẽ cao siêu, hay có đức tin đến chuyển núi dời non, mà không có đức ái, thì tôi cũng chẳng là gì.

“Giả như tôi có đem hết cả cơ nghiệp mà bố thí, hay nộp cả thân xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có đức ái, thì cũng chẳng ích gì cho tôi”.

Thánh Phaolô dạy tôi hãy tập trung vào yêu thương, khi đến với người khác.

“Đức ái thì nhẫn nhục, hiền hậu, không ghen tương, không vênh vang, không tự đắc, không làm điều bất chính, không tìm tư lợi, không nóng giận, không nuôi hận thù, không mừng khi thấy sự gian ác, nhưng vui khi thấy điều chân thật.

“Đức ái tha thứ tất cả, tin tưởng tất cả, hy vọng tất cả, chịu đựng tất cả” (1 Cr 13,1-7).

6. Khi tìm hiểu ý nghĩa lời dạy “chịu đựng tất cả”, tôi được Chúa cho biết là hãy theo gương Chúa Giêsu, mà cùng chịu đau khổ với người đau khổ, nhất là dám hy sinh chịu đau khổ thay cho họ một cách khiêm nhường. Chúa nhấn mạnh đến sự khiêm nhường trong chịu đựng theo gương Chúa.

7. Tới đây, tôi hiểu tình yêu Quê Hương của tôi phải là một cuộc dấn thân, một cuộc dấn thân lặng lẽ và tế nhị cho đồng bào của tôi. Tôi nắm lấy tay họ. Tôi ở bên họ. Tôi lắng nghe tim họ đập. Tôi có cảm tưởng những người khổ đau, bé mọn là bậc thầy dạy tôi nhiều điều căn bản.

Tình yêu Quê Hương như thế chính là một đồng hành. Đồng hành trong những cơn đau. Có thể là đồng hành đi tới một cái chết nào đó không sao tránh được. Nhưng đi tới đó với một niềm hy vọng và một niềm tin. Trong suốt cuộc đồng hành, luôn có tình yêu tha thiết, một tình yêu chấp nhận hy sinh đau đớn. Trong tình yêu Quê Hương, cái tâm là quan trọng nhất. Cái tâm đó phải rất hiền lành và khiêm nhường, theo gương trái tim Chúa Giêsu.

Hiền lành và khiêm nhường, nên phải quên mình, để hy sinh cho người khác. Đó là một chứng từ của trái tim đã gặp được Chúa Giêsu, là cửa để vào Nước Trời.

Chúa phán: “Hãy phấn đấu để qua được cửa hẹp mà vào, vì Ta nói cho các con biết: Có nhiều người sẽ tìm cách vào mà không thể được” (Lc 13,24). Lời Chúa cho thấy: Tình yêu Quê Hương đúng như ý Chúa không phải việc dễ. Nhờ ơn Chúa, tôi bắt đầu lại mỗi ngày với sự trở về không ngừng của cái tâm.

Lạy Mẹ Maria, xin Mẹ luôn ở bên con trên con đường yêu thương Quê Hương Việt Nam, mà con gắn bó, đúng theo ý Chúa đã sai con đi.

Gm. GB. Bùi Tuần