Trên đường đến thăm người chị họ là bà Elisabeth, Đức Maria hân hoan
vui mừng vì Mẹ cảm nhận được tình thương vô biên của Thiên Chúa dành cho mình.
Mẹ đang dự tính sẽ kể cho người chị họ điều mới xảy ra do cuộc viếng thăm của
Sứ thần Gabrien, thì Bà Elisabeth đã biết hết điều Đức Maria định kể! Vì thế,
lời chào của bà Elisabeth làm cho niềm vui nơi Trinh Nữ thêm tràn đầy.
Trong kinh Ca ngợi (Magnificat), Đức Maria nhắc tới lòng thương xót của
Chúa ba lần. Mỗi lần mang một chiều kích khác nhau:
– “Phận nữ tỳ hèn mọn, Người đoái
thương nhìn tới” (Lc 1, 48)
– “Đời nọ tới đời kia, Chúa hằng thương
xót những ai kính sợ Người” (câu 50)
Qua lời vinh tụng của Đức Maria,
chúng ta thấy lòng thương xót của Chúa thật lớn lao, vĩ đại. Mẹ đã ba lần nhắc
tới lòng thương xót của Chúa. Sau mỗi lần tuyên dương lòng thương xót của Chúa,
đều có lời giải thích đi kèm để quảng diễn ý tưởng được nêu:
– “Phận nữ tỳ hèn mọn, Người đoái
thương nhìn tới” cho nên “từ nay hết
mọi đời sẽ khen tôi diễm phúc”.
– “Đời nọ tới đời kia, Chúa hằng
thương xót những ai kính sợ Người”, vì vậy mà phường lòng trí kêu căng bị
dẹp tan; người quyền thế bị hạ bệ; người nghèo được đầy dư và người giàu trở
thành tay trắng”.
– “Vì Người nhớ lại lòng thương
xót dành cho tổ phụ Abraham” cho nên Người độ trì dân Israel và con cháu Ông đến muôn
đời.
Chúng ta hãy cùng với Đức Mẹ khám phá những chiều kích khác nhau của lòng
thương xót của Chúa, được diễn tả trong lời kinh tuyệt diệu này:
1- Lòng thương xót của Chúa đối với cá nhân mỗi người
Đức Maria được tràn đầy niềm vui, khi nghe lời người chị họ chúc phúc: “Em thật có phúc, vì đã tin rằng, Chúa sẽ
thực hiện những gì Người đã nói với em” (câu 45). Chính trong tâm tình hân
hoan đến mức xuất thần đó mà Đức Maria ca lên bài tán dương Thiên Chúa. Mẹ ca
tụng Chúa bằng cả con người: linh hồn, thần trí và thân xác. Đó là ba yếu tố
cấu thành con người trọn vẹn theo quan niệm của truyền thống Thánh Kinh, như
sau này Thánh Phaolô viết: “Nguyện chính
Thiên Chúa là nguồn mạch bình an, thánh hóa toàn diện con người anh em, để thần
trí, tâm hồn và thân xác anh em được gìn giữ vẹn toàn…” (1 Tx 5,23). Đức
Maria đã ca tụng Chúa vì Mẹ được Chúa yêu thương cách riêng. Lời tán dương trên
đây của Đức Mẹ có thể được dịch nguyên ngữ như sau: “Vì Người đã cúi mình xuống trên nữ tớ hèn mọn của Người – Il s’est
penché sur son humble servante”. Cử chỉ “cúi mình xuống” là ân huệ của một
người bậc trên ưu ái đến người ở bậc thấp hơn mình. Thiên Chúa đã “cúi mình
xuống” để gặp gỡ con người và nâng họ lên cao. Mầu nhiệm Nhập thể đã diễn tả
điều đó. Đức Giêsu là Thiên Chúa cao cả, đã hóa thành xác thịt, đã mang lấy
thân phận con người. Nhờ mầu nhiệm nhập thể mà con người được nâng lên bậc thần
thánh. Chúng ta thấy rõ điều này khi suy niệm mầu nhiệm Chúa Giêsu lên trời.
Người lên trời đem theo một nhân loại được cứu chuộc. Người cho phép con người
được thần linh hóa, được trở nên con Thiên Chúa và được hứa hạnh phúc đời đời.
Chúa yêu từng người trong chúng ta. Lòng thương xót của Chúa không phải là một
khái niệm mông lung, mờ nhạt, nhưng được thực thi cụ thể nơi mỗi con người, vì
Chúa là Đấng “ấn định con số các vì sao;
Người đặt tên cho từng ngôi một” (Tv 147,4). Đức Giêsu đã tiếp nối giáo
huấn này của Cựu ước và Người còn cụ thể hơn khi dùng hình ảnh con chim sẻ,
cánh huệ ngoài đồng hay ngay cả sợi tóc trên đầu… để diễn tả tình thương quan
phòng của Thiên Chúa. Đức Maria đã cảm nhận điều đó. Vì Chúa thương mà Mẹ được
mọi người ca tụng là diễm phúc. Đây cũng chính là lời chào của sứ thần Gabrien
khi đến gặp Mẹ để loan báo Con Thiên Chúa nhập thể làm người. Lời chào ấy hôm
nay được lặp đi lặp lại nơi môi miệng các tín hữu, như tiếp nối lời ca của Mẹ,
cùng Mẹ tán dương Thiên Chúa.
Khi tín thác vào lòng thương xót của Chúa, chúng ta trở nên những người
có phúc. “Em thật có phúc, vì đã tin
rằng, Chúa sẽ thực hiện những gì Người đã nói với em”. Chúng ta có phúc vì
chúng ta tín thác vào Chúa, tin rằng Người sẽ thực hiện nơi chúng ta những gì
Người đã hứa. Thiên Chúa hứa cho chúng ta hạnh phúc Nước Trời, nếu chúng ta mến
Chúa yêu người. Chúng ta tin điều ấy, như Mẹ Maria đã tin, và đức tin đem lại
cho Mẹ niềm vui.
2- Lòng thương xót của Chúa đối với mọi thế hệ
Thiên Chúa yêu thương mọi người và Người muốn cho họ hết thảy được cứu
rỗi. Tình yêu thương được thể hiện qua công trình sáng tạo. Người yêu thương
mọi tạo vật. Người yêu thương con người một cách đặc biệt, đến nỗi Người muốn
để lại dấu ấn của Người nơi khuôn mặt con người. Khi tạo dựng con người giống
hình ảnh Người, Người muốn sau này, hễ ai nhìn thấy con người thì một cách nào đó
họ nhận ra Chúa, vì họ giống Chúa, và vì Chúa giống họ. Ý muốn làm nên một vật
gì giống mình xuất phát từ tình yêu thương và tin tưởng. Đức Maria đã cảm nhận tính
phổ quát của ơn cứu độ. Bất cứ ai thành tâm yêu mến Chúa đều có thể được Người cứu
thoát và bênh vực. Người là vị thẩm phán công tâm, dẹp tan phường gian ác, nâng
cao người khiêm nhường. Đánh đuổi người giàu có, đỡ nâng kẻ nghèo hèn… những
hình ảnh đó cho chúng ta thấy một quan niệm rất phổ biến trong truyền thống
Thánh Kinh về Thiên Chúa: Người luôn đứng về phía người nghèo, người bị áp bức
bất công, người cô thân cô thế và mồ côi góa bụa. Sau này, Đức Giêsu cho thấy
tình yêu Thiên Chúa không chỉ thể hiện qua sự quan tâm, săn sóc, mà Thiên Chúa còn
trở nên đồng hình đồng dạng với những người đau khổ bất hạnh trong cuộc đời.
Nếu từ ban đầu Thiên Chúa đã tạo dựng con người giống hình ảnh Người, thì sau
này Con Thiên Chúa đã thực hiện sự “nên giống” ấy một cách kỳ diệu: Chúa đồng
hóa với người nghèo, đến nỗi ai giúp người nghèo là giúp Chúa (x. Mt 25).
Trong tâm tình hân hoan, Mẹ Maria đã nhìn thấy một nhân loại được Chúa
yêu thương. Mẹ đã đại diện cho cả nhân loại và vũ trụ để tán dương Chúa. Khi
xác tín Thiên Chúa yêu thương mọi người, chúng ta sẽ dễ dàng cảm thông và chia
sẻ với anh chị em mình hơn. Bởi lẽ mọi người đều là đối tượng của tình yêu
Thiên Chúa. Để được Chúa yêu thương, chúng ta cần phải thực thi tình mến đối
với anh chị em mình. Điều này được quảng diễn qua dụ ngôn người mắc nợ không
biết thương xót. Ông chủ đã lên án con người cạn tình này: “Ta đã tha hết số nợ ấy cho ngươi, vì ngươi đã van xin ta, thì đến lượt
ngươi, ngươi không phải thương xót đồng bạn, như chính ta đã thương xót ngươi
sao?” (Mt 18,32-33). Yêu mến tha nhân là một trong những điều kiện cần
thiết để đón nhận tình yêu Thiên Chúa.
3- Lòng thương xót của Chúa đối với dân riêng của Người
Thiên Chúa đã chọn Ông Abraham để từ ông xuất phát một dân tộc mới.
Người đã trường kỳ và kiên nhẫn để dân riêng của Người được hình thành. Chúa đã
hứa cho ông Abraham một đất để định cư. Người cũng hứa sẽ làm cho dòng dõi ông đông
như sao trên trời, như cát bãi biển. Abraham đã tin vào Chúa. Chúa đã giữ lời
hứa với Ông. Dân Do Thái tự hào vì họ là dân riêng của Chúa. Trải qua bao thế
hệ, họ vẫn luôn xác tín rằng Chúa bao bọc che chở dân của Người. Họ cũng tin
rằng chính tự dân tộc của họ mà Đấng Thiên Sai sẽ xuất hiện.
Khi vang lời tán dương ca ngợi Chúa, Đức Maria nhìn lại suốt bề dày
lịch sử dân tộc mình. Lịch sử ấy ghi khắc quyền năng của Thiên Chúa và sự yếu
đuối của con người. Lịch sử ấy cũng ghi lại những bất trung của con người và
lòng nhân từ bao dung của Thiên Chúa. Thấy được lòng bao dung của Chúa thể hiện
trong suốt bề dày lịch sử dân tộc, Đức Maria đã lớn tiếng ca ngợi: “Vì Người nhớ lại lòng thương xót dành cho
tổ phụ Abraham”. Vâng, Mẹ thấy rõ nay đã đến thời Chúa thực hiện lời hứa
của Người từ ban đầu của lịch sử, khi đôi lứa đầu tiên đã bất tuân lệnh truyền
của Người. Mẹ cũng như nghe thấy bên tai lời tuyên án năm xưa Chúa dành cho con
rắn: “Ta sẽ gây mối thù giữa mi và người
đàn bà, giữa dòng giống mi và dòng giống người ấy; dòng giống đó sẽ đánh vào
đầu mi, và mi sẽ cắn vào gót nó” (St 3,15). Mẹ thấy rõ thời của tối tăm và
tội lỗi đã hết, nhường chỗ cho kỷ nguyên ánh sáng sắp khởi đầu. Mẹ vinh dự được
cộng tác với Thiên Chúa để Đấng là “Ánh sáng bởi Ánh sáng” bước vào trần gian.
Mẹ vui mừng, vì thời của lời hứa đã đến. Chúa luôn trung thành. Người thực hiện
điều Người đã hứa, dù cho lòng người luôn bội tín bất trung.
Giáo Hội của Chúa chính là dân Israel mới. Nhờ bí tích Thánh tẩy,
chúng ta được tháp nhập vào dòng giống Abraham và là những người thừa kế lời
hứa. Chúng ta là những “con cháu” của Abraham. Sống giữa thế gian còn biết bao
tăm tối lọc lừa, Giáo Hội là Ánh sáng cho muôn dân, là con tàu đưa nhân loại
vượt biển cả, về bến bờ hạnh phúc và an bình. Nhìn lại những bước thăng trầm
của lịch sử Giáo Hội, chúng ta cùng với Đức Maria tán dương ca ngợi Chúa: “Người nhớ lại lòng thương xót, dành cho tổ
phụ Abraham và cho con cháu đến muôn đời”.
Ngay từ rất sớm, Giáo Hội đã nhận lời kinh ca ngợi của Đức Maria như
lời kinh của chính mình. Vì thế, Thánh ca Tin Mừng này được đọc trong các giờ
Kinh Chiều, khi một ngày vừa kết thúc. Đây cũng là lúc chúng ta nhìn lại những
điều kỳ diệu Chúa đã làm cho chúng ta trong một ngày. Và, trước nhan Thiên
Chúa, “là Đấng từ bi và hay thương xót, chậm bất
bình và hết sức khoan nhân” (Tv 103,8), chúng ta cùng hát lên: “Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa…”.
Xin cho chúng ta biết cùng với Đức Maria, ngợi khen Thiên Chúa bằng cả
cuộc đời.
Lễ Đức Mẹ Thăm Viếng, 2012
Gm Giuse Vũ Văn Thiên
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét