Người ta thường nói “thẳng thắn thật thà thường thua thiệt,
lọc lừa lươn lẹo lại lên lương”. Vì thế, “lương tâm không bằng lương tháng”. Đó
là một thực-tế-buồn, rất có thể là một phần do suy thoái đạo đức, ảnh hưởng nhiều
thứ – dù ai cũng “nhân chi sơ tính bản thiện”!
Người
ta chưa xác định câu: “Xin hãy dạy con tôi chấp nhận thi rớt còn vinh dự
hơn gian lận trong thi cử” có phải của cố tổng thống Hoa kỳ Abraham
Lincoln hay không. Nhưng dù thế nào thì câu đó vẫn tuyệt vời, dù đó là của
ai. Người Việt cũng có câu: “Thà chết vinh hơn sống nhục”. Xã hội có
nhiều loại người, nhưng tóm gọn 2 loại chính: Trung thực và lọc lừa, dĩ nhiên
mỗi loại có mức độ rất khác nhau.
Sống
trung thực sẽ “mất” sự gần gũi, thân thiện, thiếu thoải mái… nhưng “được” những
cái vô giá: Sự khâm phục, nể trọng, quý mến,… Dám sống trung thực là điều không
dễ. Những người sống trung thực thường cảm thấy “cô đơn”, lạc lõng giữa xã hội
phức tạp. Người ta có xu hướng “an phận”, ai sao mình vậy, không dám đấu tranh
vì Chân-Thiện-Mỹ, chỉ cần hai chữ “bình an”. Xưa nay, trong mọi lĩnh vực: Xã
hội, tôn giáo, chính trị, giáo dục,… những người dám thể hiện tính trung thực,
nói thẳng nói thật, không xu nịnh là “hàng hiếm”. Người dám trung thực cũng
phải đấu tranh tư tưởng rất nhiều, vì “nói thì dễ mà làm thì khó”, rất cần phải
có lòng dũng cảm, dám sống “trong” dù đời “đục”.
Ngày
xưa, khi còn học tiểu học, tôi không khá về Toán, mấy môn khác tôi không lo,
nhiều khi tôi cố ý viết sai chính tả để bị trừ điểm. Nghĩ lại thấy mình… ngu
thật! May thay tôi vẫn là học sinh khá khi tốt nghiệp. Rồi trong những kỳ thi
quan trọng, tôi luôn chọn những đề khó (với các môn tôi tự tin), nghĩ lại thì
lại thấy mình tiếp tục… ngu “kinh niên”, ngu “mãn tính”! Và cũng may thay, tôi
vẫn đậu. Tôi có thể mạnh dạn nói rằng cả đời học sinh, tôi chưa một lần quay
cóp hoặc gian lận. Tôi muốn tự sức mình, chứ không muốn ảo tưởng. Đó là sự
thật, tôi không hổ thẹn với lương tâm, và tôi “chia sẻ” với bạn chứ tôi không
tự “đánh bóng” mình!
Có một
cô giáo trẻ đang học thêm đại học tại chức, cô này đến gặp tôi để nhờ sáng tác
một ca khúc ngắn và soạn hòa âm cho một bài khác, đây là bài cô này phải
làm kiểm tra. Tôi lấy sẵn một ca khúc thiếu nhi (nhịp đơn giản) cho cô, và tôi
“láy” một câu: “Bài này đã được đài Tiếng nói Việt nam dàn dựng mới phát
trên đài phát thanh”. Cô xin thêm một bài “sơ-cua”. Cô này còn tiếp tục
nhờ tôi sáng tác một bài cho cô thi tốt nghiêp (sic!).
Tôi
không tiện nói thật với cô. Tôi nói với vài người quen thân của cô rằng một cô
giáo mà làm như vậy là không trung thực, không có năng lực về nhạc mà sao lại
học về sáng tác? Tôi phân tích và khẳng định rằng tôi sẽ không “giúp” cô làm
bài thi tốt nghiệp. Kinh khủng quá!
Thật
sự tôi không hiểu học hành như vậy thì dạy ai được? Mình không có thì làm sao
có thể cho người khác? Và tất nhiên, tôi đã cương quyết không giúp cô làm bài
thi tốt nghiệp năm đó.
Trong
cuộc sống, đối với bất kỳ lĩnh vực nào cũng vậy. Dám làm thì phải dám chịu.
Không gì hơn là “cứ là chính mình”. Đó là một dạng trung thực. Người ta có thể
che mắt người khác nhưng không thể giấu giếm được chính mình. Sống trung thực,
MẤT thì có MẤT, mà ĐƯỢC thì vẫn ĐƯỢC. Theo tôi, cái ĐƯỢC nhiều nhất là tâm hồn
mình thanh thản, dù người khác có thể không muốn “gần gũi” mình, chẳng qua là
họ ngại và tự thẹn thôi.
Lịch
sử thế giới đã và đang cho chúng ta thấy những tấm gương trung thực, dù người
đó có thể bị người khác “xa lánh”, nhưng thời gian sẽ cho người ta biết câu trả
lời chính xác nhất.
Kinh
thánh cho biết: “Thiên Chúa duy nhất và chân thật” (Ga 17:3). Thánh
Phaolô nhắc lại: “Thiên Chúa nhất định là Đấng chân thật” (Rm 3:4), và
giãi bày: “Chúng tôi không phải như nhiều người, những kẻ xuyên tạc Lời
Chúa, mà với tư cách là những người trung thực, được Thiên Chúa sai đi, chúng
tôi lên tiếng trước mặt Người, trong Đức Kitô” (2 Cr 2:17).
Không
trung thực có liên quan điều răn thứ 8. Sống trung thực là một cách tuân giữ
điều răn Chúa dạy, cũng là cách thể hiện đức tin, là làm chứng về Thiên Chúa
chân thật.
Chúa
Giêsu đã xác định: “Có” thì phải nói “có”, “không” thì phải nói “không”.
Thêm thắt điều gì là do ác quỷ” (Mt 5:37).
Trầm Thiên Thu
Lập Đông – 2012
Lập Đông – 2012
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét